خبرنگاران برف، سرما و زلزله در خوی - مجله سرگرمی

ساعت 14:30 ظهر از طرف سازمان ماموریت یافتم که برای تهیه گزارش میدانی از شرایط مناطق زلزله زده منطقه قُطور خود را از تبریز به آنجا برسانم؛ ساعت 17:30 دقیقه در میدان ورودی شهر خوی، سعید فرجی، رابط خبری خبرنگاران در شهرستان خوی، سوار خودرو شد و بلافاصله راه خود را به سمت کوه های سر به فلک کشیده مرز ایران و ترکیه پی گرفتیم؛ سعید در حالی به من ملحق شد که 10 دقیقه قبل گروه قبلی همکاران خبرنگاران را از منطقه به مقصد ارومیه بدرقه نموده بود.

از شهر خوی تا روستای مَخین به عنوان نخستین روستای زلزله زده حدود 70 کیلومتر راه است، راه پر پیچ و خمی که به مانند ماری در امتداد رودخانه گل آلود قطور خود را در دامنه های تند ارتفاعات برفی بالا می کشد؛ حجم ترافیک در جاده خوی - قطور بالاست و خودروهای سواری و باری مانند واگن های قطار پشت سر هم به صف ایستاده و از ارتفاعات به سمت اراضی پایین دست خوی در حرکتاند.

هوا رو به تاریکی است و دیدن شمار زیادی خودرو نیسان و کامیون حامل اسباب و اثاثیه منزل در جهت قطور به خوی باعث تعجب است؛ وقتی در ایستگاه بارزسی دره خان هنگ مرزی، علت را از سرنشینان چند خودرو سوال کردیم، پاسخ های متفاوتی شنیدیم؛ یکی گفت که در شهر خوی نیز خانه دارد و در حال اسباب کشی به آنجاست؛ دیگری نقل کرد که به منزل خویشاوندانش در روستای بابکان می رود و نفر سوم نیز در حال اسباب کشی به منزل شان در روستای رواند در پیرامون شهر سلماس است. در جهت پیش رو حداقل 50 دستگاه خودرو حامل اسباب و اثاثیه به چشم مان می خورد.

جاده پر پیچ و خم خوی - قُطور که در مواقع عادی در این موقع از روز، حدود ساعت 18 عصر، خلوت است و تعداد معدودی خودرو در آن تردد می نماید، اکنون انباشته از خودروهای شخصی و دولتی است؛ دولتی ها نیز حضور پررنگی در منطقه دارند و خودروهای هلال احمر، انتظامی و سازمان های خدمات رسان از قبیل برق و مخابرات نیز به تعداد قابل توجهی در جهت در تردد است.

بعد از طی جهت یک ونیم ساعته خوی- قُطور به روستای زلزه زده مخین رسیدیم؛ روستایی در ضلع جنوبی رودخانه سیل خیز قطور و در دماغه جاده که در دامنه کوه های برفی و سفیدگون آرمیده و خوررشید در پشت آنها، آخرین تیرهای روشنایی اش را در ترکش می گذارد؛ غروب خوررشید در دوردست ها و تلألو سرخ فام آن در آسمان مناطق زلزله زده، منظره بی بدیلی را خلق نموده است؛ انگار فّلق نیز با زلزله زدگان همنوایی می نماید و آفتاب برای تسکین دل آنها، میلی به خواب شبانگاهی ندارد.

جاده باریک خوی - قطور و پیچ های 45 درجه آن در شرایط وقوع حوادث غیرمترقبه، خود به عاملی حادثه خیز و کندنماینده سرعت کمک به زلزله زدگان تبدیل می گردد؛ با وجود اینکه در سفر 2 سال قبل رییس جمهوری به شهرستان خوی، اعتبار لازم برای عریض کردن این جاده بین المللیِ منتهی به گمرک رازی اختصاص یافته بود و نشانه های عملیات اجرایی آن نیز در طول جهت به چشم می خوررد، اما سرعت اجرایی طرح، لاک پشتی است و همین امر سبب می گردد که طی جهت 50 دقیقه ای، یک ونیم ساعت به طول انجامد.

در تاریکی جهت در چند جا با اعضای هلال احمر چالداران و چایپاره روبرو شدیم که در حال کمک به مردم برای تعمیر و راه اندازی خودرروهایشان هستند؛ اینجاست که ارزش وجودی نهادهای امدادی در دستگیری از شهروندان در مواقع وقوع حوادث غیرمترقبه و شرایط بحرانی نمود عینی می یابد.

خوشبختانه برق و تلفن روستاهای زلزله زده از قبیل مخین، کوتان آباد، زری، گرناویک و میرعمر با کوشش بی وقفه سازمان های مسوول از ظهر دوشنبه برقرار شده و دسترسی زلزله زدگان به این دو مکان حیاتی، تا حدودی از تلخی و دشواری زمین لرزه کاسته است؛ اکنون در ظلمات شب و در زیر آسمان پرستاره، تشعشع نور لامپ ها از داخل خانه ها و چادرهای هلال احمر و نیز تیرهای برق حاشیه معابر روستایی، از ادامه حیات در این منطقه پوشیده از برف در منتهی الیه شمال غرب مام میهن حکایت می نماید.

در این میان گل ولای ناشی از ذوب شدن برف، تردد در داخل روستاهای زلزله زده را برای ساکنان آنان و حتی نیروهای امدادی و گروه های مردمی مشکل نموده است.

پس از طی جاده خطرناک خوی- قُطور، اکنون در ورودی روستای مخین هستیم؛ حضور پرتعداد نیروهای هنگ مرزی برای کنترل ورود و خروج افراد غیرساکن به روستا و تامین هرچه بهتر امنیت روستاهای زلزله زده واقع در این جهت، از وقوع حادثه ای در روستا حکایت می نماید؛ خودرو پلاک دولتی ما به راحتی از پل سنگی روستا عبور می نماید و در بدو ورود به روستا، زمین لرزه خودش را با مشاهده شیشه های فروریخته سوپرمارکت محل نشان می دهد.

صاحب مغازه در پاسخ به خبرنگار خبرنگاران مبنی بر اینکه چه کار می خواهید بکنید، می گوید: چون شیشه های مغازه فرو ریخته، در حال جمع آوری اقلام و کالاها برای انبار آن در محل مناسبی هستیم تا بعد از بازسازی مغازه، دوباره فعالیت مان را از سر بگیریم.

مخین روستایی بنا شده در دامنه ارتفاعات برف گیر است و با توجه به عرض کم روستا که در میانه کوه ها و رودخانه پر آب قطور واقع شده، بافت روستا پله ای است، خانه ها بر بالای هم ساخته شده اند و همین امر نیز دشواری ناشی از زمین لرزه و ریزش دیوارها را مضاعف نموده است.

مسجد روستای مخین همچنان قد برافراشته اما بخش عمده نمای آن فرو ریخته است؛ این موضوع در خصوص خانه ها نیز صادق است و واحدهای مسکونی نوساز نیز اغلب دیوار حیاط شان به دلیل عدم بازسازی فرو ریخته اند. زمین لرزه در این روستا ده ها مجروح و یک فوتی برجا گذاشته و تنها 9 نفر از مصدومان به دلیل شکستگی اعضا بستری و بقیه سرپایی درمان شده اند.

اقلام توزیع شده ناکافی است

هر چند مشاهدات خبرنگاران اعزامی خبرنگاران از روستاهای زلزله زده، حاکی از حضور و فعالیت نهادهای امدادرسان و گروه های کمک مردمی برای توزیع چادر و آذوقه در بین روستاییان است اما مردم ضمن قدردانی از این اقدامات می گویند که با توجه به تعداد زیاد اعضای خانواده ها، اقلام توزیعی احتیاجهای آنان را کفایت نمی نماید.

در تاریکی شب و در حاشیه روستای زلزله زده مَخین، شاهد توقف خودروهایی با بنر کمک های مردمی اعزامی از شهرستان های همجوار هستیم که بین خانوارها آذوقه توزیع می نمایند؛ حسین و دوستانش با یک دستگاه خودرو شاسی بلند از شهر جلفا در آذربایجان شرقی به اینجا آمده اند و در حال توزیع اقلام بین مردم هستند. واقعا تماشای این حسِ نوع دوستی در دل شب و در نقطه مرزی امیدآفرین است.

محمد پیران از ساکنان روستای زلزله زده مَخین است که مجموع بچه های خانواده او و 2 برادرش به 18 نفر می رسد - 6 بچه برای هر خانواده - و محمدآقا از اینکه هلال احمر تنها یک دستگاه چادر در اختیار آنان گذاشته، ناراحت و گله مند است.

او می گوید: بردارم برای کار به اصفهان رفته و مسوولیت خانواده او نیز با من است؛ هر چند نهادهای حمایتی و امدادی همه کوشش خود را برای توزیع چادر و آذوقه به کار می بندند اما احتیاج ما بسیار بیشتر از اینهاست.

در عبور از خیابان اصلی روستای مَخین، همکار خبرنگارم تعداد زیادی لاشه گوسفند رهاشده در یک منزل تخریبی بر اثر زمین لررزه را نشانم داد. پیاده شدیم و پس از پیدا کردن مالک گوسفندان، وقتی از او درباره جزئیات حادثه پرسیدیم، در حالی که به شدت ناراحت است و تمایلی به ذکر نامش ندارد، گفت که همه دار و ندارم 60 گوسفندی بود که در زمین لررزه زیرآوار ماندند و الان حتی برای دفن آنها نیز امکانی در اختیار ندارم و به همین دلیل نیز بوی بد لاشه ها در هوا پراکنده است.

اکبر عمرزاده از دیگر ساکنان مخین که روستای 400 خانواری محل زندگی وی، خسارت زیادی در زمین لرزه دیده است، با قدردانی از حضور نهادهای انتظامی و امدادی و مسوولان شهری و استانی در کنار زلزله زدگان، گفت هر چند جمعیت هلال احمر اقدام لازم همچون چادر و آذوقه - متشکل از نان خشک و کنسرو - را توزیع می نماید، به دلیل پرتعداد بودن اعضای خانواده ها در این منطقه، اقلام توزیعی کافی نیست.

در تاریکی شب و در زیر نور خیره نماینده چراغ های گرد و مستطیلی شکل خودروهای عبوری از خیابان روستای زلزله زده مخین، راه خود را به سمت روستای زلزله زده کُوتان آباد در پیش گرفتیم؛ روستایی به فاصله حدود پنج کیلومتر آن سوتر که در مقایسه با مخین، آسیب بیشتری از زمین لرزه دیده است؛ اغلب خانه های این روستا به دلیل استفاده از خشت وگِل در ساخت آنها، آسیب دیده و فرو ریخته اند.

تاریکی شب همراه با سرمای گزنده، مردم روستای زلزله زده کوتان آباد را ناگزیر از خزیدن به گوشه اتاقی بازمانده از تخریب زمین لرزه یا چادر مستقر شده هلال احمر نموده است؛ با دشواری زیاد، یکی از ساکنان روستا را برای جویا شدن از حال و روز مردم پیدا کردیم. محمد مصطفی زاده با اشاره به اینکه بخش عمده خانه های روستا در زمین لرزه ویران شده، از مسوولان می خواهد که کوشش های خود را برای دستگیری از زلزله زدگان مضاعف نمایند.

وقتی از او درباره امنیت روستا پرسیدیم، پاسخ داد که در سایه حضور دلسوانه عوامل انتظامی به ویژه هنگ مرزی، امنیت کامل در منطقه برقرار است اما پس از تامین امنیت، کوشش برای بازسازی خانه های تخریبی و بازگشت مردم به سر زندگی خود اولویت دارد.

مصطفی زاده از توزیع نامناسب آذوقه و چادر نیز گله مند است و پیشنهاد می نماید که توزیع هرگونه کمک غذایی یا وسایل گرمایشی و چادر برای زلزله زدگان باید با هماهنگی دهیار یا اعضای شورای روستا انجام گیرد تا این گونه نباشدکه عده ای بیشتر از احتیاج خود کمک دریافت نمایند و عده ای نیز دست شان به جایی بند نگردد.

او شرح می دهد البته در توزیع ناعادلانه چادر و بسته های ذایی بین زلزله زدگان نمی توان نهادهای امدادی را سرزنش کرد زیرا آنان که از جزئیات شرایط ساکنان زلزله زدگان آگاه نیستند و این وظیفه دهیاران و اعضای شوراهای روستاست که با حضور در کنار آنان، متناسب با احتیاج هر خانواده برای توزیع کمک، کمک رسانند.

در جهت روستای مخین به کوتان آباد، کوه نیز در امتداد جاده به طول حدود 300 متر ریزش نموده اما سازمان های مسوول، جاده را از سنگ های ریز و درشت پاک نموده اند و تردد در آن جریان دارد.

انباشت سنگ دیوارهای فرو ریخته از زمین لرزه از دیگر ویژگی های ظاهری روستاهای زلزله زده است و کُپه های سنگ در جای جای روستاها، به ویژه در حاشیه معابر و گذرها خودنمایی می نماید.

در روستای کوتان آباد با جمعیتی 15 نفری از ساکنان روستا، از بزرگ و کوچک، روبرو می شویم که دور آتش بزرگی جمع شده اند تا برای ساعتی از گزند سوز و سرمای کوهستان در امان باشند؛ صورت ها به دلیل گرمای آتش گُر انداخته و وقتی با آنان هم کلام می شویم، به رغم گِله از کمبودها و کاستی ها، از برق شادی لانه نموده در چشمان شان و صبوری بی ریایشان در شگفت می شویم.

بعد از روستای کوتان آباد، سری نیز به روستای زلزله زده گِرناویک زدیم که 175 خانوار ساکن آن نیز تلخی و استرس زمین لرزه 5/7 ریشتری را چشیده اند. ساکنان این روستا نیز که بسکمک از آنان دچار خسارت اقتصادی و جانی ناشی از زمین لرزه شده اند، تقاضای دریافت کمک بیشتر دارند.

طالب هادی زاده، از ساکنان گرناویک به خبرنگاران می گوید که مردم روستا به دلیل مرزی بودن و دوری از مرکز شهرستان، با مسائل زیادی در دوره پس از وقوع زمین لرزه روبرو هستند و تسریع در بازسازی واحدهای تخریب شده و اتخاذ تدابیر لازم برای رساندن کمک های اهدایی مردمی و دولتی به دست احتیاجمندان از جمله مطالبه های اصلی زلزله زدگان هستند.

یکی دیگر از ساکنان این روستا که نخواست نامش در خبر برده گردد، با اشاره به هجوم عده ای از ساکنان روستاهای خارج از محدوده زمین لرزه به روستاهای زلزله زده، برای دریافت چادرهای هلال احمر و بسته آذوقه می گوید: اگر دقت لازم از سوی نهادهای مسوول توزیع کمک صورت نگیرد، ممکن است چادرها و بسته های آذوقه از جاهای دیگر سر در بیاورد.

کمک های دولتی و مردمی به زلزله زدگان ادامه دارد

و اکنون ساعت 22 شب است و صدای چرخ خودروهای عبوری با موسیقی رودخانه خروشان قُطور در هم می آمیزد و ضرب آهنگ آن سکوت رایج حاکم بر شب های منطقه را در هم می شکند؛ کاروان کمک های دولتی و مردمی به زلزله زدگان در جهت رفت و برگشت جاده خوی - قطور به موازات رودخانه محلی جریان دارد و جهت در تصرف کامیون هایی با پوشش هلال احمر یا خودروهای سواری و باری کوچک شخصی مزین به بنر کمک مردمی است که چادر، پتو، وسایل گرمایشی و بسته های غذایی برای زلزله زدگان می برند؛ اتفاقی که دلخوشی اصلی حادثه دیدگان است.

هرچند زلزله زدگان نیز با اشاره حجم بالای واحدهایی مسکونی آسیب دیده از زمین لررزه امیدوارند که مسائل شان در روزهای آینده به مراتب کمتر خواهد شد اما با توجه به برف سنگین منطقه و سوز و سرمای هوا، کوشش برای هرچه کوتاه کردن ساماندهی زلزله زدگان اهمیت و ضرورت مضاعف می یابد.

آنچه در این میان مایه تسلی زلزله زدگان است، بیمه همه واحدهای مسکونی مرزنشیان توسط استانداری آذربایجان غربی از محل سوخت مررنشینان می باشد که تا اندازه زیادی از دغدغه زلزله زدگان برای بازسازی منازل شان می کاهد؛ بنا بر اعلام مقام های مسوول سرجمع کمک اقتصادی برای احداث هر واحد مسکونی آسیب دیده از زمین لرزه از محل بیمه، کمک بلاعوض دولتی و وام بنیاد مسکن به بیش از 900 مییلیون ریال می رسد.

حضور میدانی مقام های ارشد استان از قبیل استاندار آذربایجان غربی، امام آدینه ارومیه و فرماندهان نظامی و انتظامی و مدیران نهادهای مسوول در روستاهای زلزله زده موجب امیدآفرینی در بین حادثه دیدگان و آرامش خاطر آنان است.

pariha.com: پریها: اخبار، سرگرمی، ورزش، فال، پزشکی، سینما، هنر، گردشگری

ariyablog.ir: آریا بلاگ: آخرین اخبار و رویدادهای ایران و جهان

hadiee.ir: مجله هدیه: از مسافرت تا ورزش از همه چیز و همه جا